🎥 Ongeziene taferelen in Frankrijk zorgden voor flinke veiligheidsrel, maar dankt het peloton zijn eensgezindheid daaraan?

Ook in 2025 stond de veiligheid in de wielersport regelmatig ter discussie. Zo waren er in verschillende wedstrijden incidenten, waarbij de grootschalige pro-Palestina-demonstraties in de Vuelta de wielerfanaat misschien wel het meest bij zullen blijven. In Frankrijk ging het al vroeg in het jaar mis in de Ster van Bessèges. Een terugblik op de ongeziene chaos leert ons dat de gebeurtenissen aldaar voor wellicht één positief punt hebben gezorgd.

De Étoile de Bessèges kende in 1971 zijn allereerste editie, toen nog als eendagskoers. In 1974 werd het een meerdaagse, waarna het sinds 1990 steevast bestaat uit vijf ritten. Zodoende was het in 2025 tijd voor de 55ste editie van de Franse wielerkoers, die pas vanaf 2005 deel uitmaakt van de UCI Europe Tour.

Met zijn plek begin februari geldt de 2.1-koers als mooie opwarmer voor het voorjaar, zeker voor de Franse coureurs en ploegen. Een jaar eerder was Mads Pedersen de uiteindelijke winnaar en ook in 2025 was hij er weer bij. De Deen gold als topfavoriet voor de eindzege, al was het oppassen voor mannen als Kévin Vauquelin en Filippo Ganna, die met de tijdrit op de laatste dag - op voorhand - ook een goede kans maakten.

In een zo goed als vlakke openingsrit was er nog geen vuiltje aan de Franse lucht. Een ontsnapping reed weg en een aantal ploegen probeerde koers te maken door de harde wind, maar het was uiteindelijk Paul Magnier die namens Soudal Quick-Step de eerste leiderstrui wist te pakken.

De problemen begonnen pas op dag twee. In de bijna 166 kilometer lange etappe van Domessargues naar Marguerittes ging het op de slotklim mis. Een auto reed de weg op en moest al achteruitrijdend het parcours af. Het peloton schoof in elkaar en een valpartij volgde. Het had echter veel slechter kunnen aflopen en dus waren de renners goed weggekomen. Søren Wærenskjold won namens Uno-X uiteindelijk de razendsnelle sprint.

Lees verder onder de video!

Dag na eerste ongeval gaat het weer mis, waardoor ploegen afstappen

De organisatie stond dus op scherp voor de start van rit drie, al kreeg diezelfde organisatie al voor de start een tegenvaller te verwerken. Pedersen leed namelijk aan maagklachten en zou zodoende niet meer van start gaan. Ook Maxim Van Gils, een dag eerder gevallen als gevolg van de auto op het parcours, zou niet meer opstappen.

Achteraf gezien zouden de Deen en de Belg bij lange na niet de enige renners zijn die de koers verlieten. In de derde etappe ging het namelijk opnieuw flink mis. Na nog geen uur op de fiets te hebben gezeten, kwam er wederom een auto het parcours op. Het peloton kneep in de remmen en ging de discussie aan met de organisatie.

Zonder succes, zo zou blijken. Acht ploegen besloten namelijk om definitief af te stappen. Onder hen onder meer grote ploegen als Soudal Quick-Step, Decathlon AG2R La Mondiale, EF Education-EasyPost, Unibet Tietema Rockets, INEOS Grenadiers, Lidl-Trek, Red Bull-BORA-hansgrohe, Uno-X en Lotto.

Lees verder onder de video!

De Lie legt uit waarom hij wel doorging: 'Dat raakte me'

Zodoende vervolgden slechts 78 renners hun weg en ging dus bijna de helft van de aanwezige renners huiswaarts. In een sprintje won opmerkelijk genoeg Arnaud De Lie namens Lotto, die na afloop uitlegde waarom hij door was gegaan. 'Het was een dilemma. Als iedereen was gestopt, had de Ster van Bessèges waarschijnlijk alle moeite gehad om nog door te gaan.'

'Ik heb mezelf de vraag dus niet gesteld om verder te fietsen', ging de Belg verder. 'We hebben respect voor de organisatoren, zonder races kunnen wij ons werk niet doen. Toen ik in de auto zat om op te warmen, hoorden we over de radio dat als we niet zouden doorgaan, dit voorgoed het einde zou betekenen van de Ster van Bessèges. Dat raakte me.'

Toch bracht de Belg een belangrijke boodschap. 'Veiligheid staat voorop, absoluut, en een auto op het parcours is onacceptabel. Maar tegelijkertijd kunnen koersen als deze alleen bestaan dankzij de renners. Dankzij de organisatoren kunnen wij onze passie uitvoeren.' Naast De Lie ging ook Baptiste Veistroffer door. 'We verloren contact met de rest van de ploeg, in alle chaos. Wij keerden alweer terug, toen de anderen op weg waren naar de bus, net als veel andere teams. Het was pure chaos.'

Lees verder onder de foto!

Organisatie onder vuur: 'Moet er iets ergs gebeuren voordat er werkelijk iets gebeurt?'

Er volgde stevige kritiek richting de organisatie. 'Ons team is een van de ploegen die heeft besloten om niet verder te gaan, nadat er weer een auto op het parcours is gekomen', schreef Soudal Quick-Step. 'We vinden dit onacceptabel en we hebben besloten om niet meer mee te doen, omdat we de veiligheid van onze renners prioriteit geven.'

'Er was een stemming en het overgrote deel van de renners wilde niet door', zo legde INEOS Grenadiers-ploegleider Zak Dempster uit. 'We wilden hier graag koersen, maar blijkbaar kan dat niet. Er zijn in het wielrennen geen garanties voor veiligheid en de organisatie stelt dat ze slechts tien motards hebben. Dat is niet perfect, maar nu riskeren we de veiligheid van de renners.'

Red Bull-ploegleider Heinrich Haussler had zich eerder op de week al kritisch uitgelaten. 'Ik ben nieuw als ploegleider, maar de UCI moet zich afvragen: verdienen deze mannen om een race te organiseren? Ze moeten er echt naar kijken en naar mijn mening is het antwoord: nee. Het is jammer als de race verdwijnt, maar moet er iets ergs gebeuren voordat er werkelijk iets gebeurt?'

Lees verder onder de foto!

'Teams en renners staan alleen aan dezelfde kant als er één minuut stilte is bij de start omdat er iemand is overleden'

Het wachten was op een reactie vanuit de UCI, die bekendmaakte dat er geen UCI-punten meer te verdienen zouden zijn. 'De UCI doet onderzoek naar de twee incidenten. Er worden maatregelen genomen om herhaling van zulke problemen te voorkomen, ook al zijn sommige teams al uit de race. De UCI zal de organisatie eventueel sancties opleggen en benadrukt dat de veiligheid van renners extreem serieus wordt genomen', zo klonk het.

Rennersvakbond CPA liet vanuit directeur Adam Hansen van zich horen. 'De CPA en SafeR zullen pushen bij de grote wedstrijdorganisatoren dat ze hun kennis moeten delen met de kleinere organisaties. RCS, Unipublic, ASO en Flanders Classics maken deel uit van SafeR en samen moeten we de kleinere organisaties helpen om hun koersen op niveau te krijgen. Er zou geen verschil moeten zijn in organisatie, alleen in format en parcours.'

En de organisatie dan? Die reageerde ook, op toch opmerkelijke wijze. 'De organisatie wil de teams die deel hebben genomen aan de derde rit van de Ster van Bessèges hartelijk bedanken voor hun professionaliteit en respect voor de organisatoren die elk jaar opnieuw dit evenement organiseren.'

Toch was het Steven de Jongh, ploegleider van Lidl-Trek, die via zijn Instagram met de meest sprekende woorden leek te komen. 'Teams en renners staan alleen aan dezelfde kant als er één minuut stilte is bij de start omdat er iemand is overleden. Sad but true', schreef de Nederlander.

Lees verder onder de foto!

Kritiek op organisatie, renners en UCI zet voort: 'Ik vind de Franse ploegen wel vaak een probleem', aldus Zonneveld

De Ster van Bessèges 2025 werd op deze manier onthoofd en daardoor werd de discussie omtrent veiligheid nieuw leven in geblazen. Vauquelin wist uiteindelijk dankzij winst in rit vier en vijf het eindklassement op zijn naam te schrijven, waarna de Fransman sprak over 'een bijzondere week'.

Daarmee was de kous nog lang niet af. De kritiek op het verloop ging verder, zo ook door Thijs Zonneveld. De Nederlander verbaasde zich over de ploegen die doorgingen. 'Wat mij betreft begin je dan de komende tijd het recht te verliezen om nog iets te vinden over veiligheid, als je je eigen renners op een parcours stuurt waar de organisatie dus niet kan garanderen dat het überhaupt is afgesloten voor auto's.'

Zo gingen alle Franse ploegen bijvoorbeeld verder. 'Ik vind de Franse ploegen wel vaak een probleem. Dat vind ik een terugkerend ding, ook met de ASO en zo. Ik vind dat de grote Franse ploegen hier wel een grotere verantwoordelijkheid hebben. Zo'n Cofidis, een Arkéa... Kom op gasten', klonk het kritisch.

'Heel lelijk', noemde Zonneveld het feit dat de helft van de renners wél doorreed. Toch keek de Nederlander vooral naar de organisatie. 'Renners krijgen een gele kaart als ze iets niet goed doen. En zo'n organisatie, die auto's recht tegen het peloton in laat rijden, wat gaan we dan daarmee doen?'

Lees verder onder de foto!

Wat heeft gang van zaken in Bessèges voor consequenties?

De organisatie bleef ook na afloop van zich afbijten. Een sneer volgde zelfs naar de afgestapte renners. 'Ik kan zeggen dat de renners die er gisteren nog waren, echte strijders zijn. De renners moeten begrijpen dat het voor de organisatoren niet gemakkelijk is. Wie is, afgezien van ASO, in staat om de wegen volledig af te sluiten? Wij zijn er niet toe in staat.'

De UCI greep uiteindelijk toch in en trof maatregelen tegen de Franse rittenkoers. Zo zouden de onveilige omstandigheden en de daaropvolgende verstoringen in de koers reden zijn voor de UCI om in actie te komen. De organisatie van de Ster van Bessèges kon zodoende rekenen op een forse boete en riskeert, bij toekomstige edities, dat de wedstrijd onder strengere controle komt te staan.

Vraag is: hoeveel is er uiteindelijk van gekomen? De discussie over veiligheid zou over het hele jaar weer een aantal keer oplaaien, maar verdeeldheid in het peloton zoals we in Frankrijk zagen, kregen we niet meer. Recent werd in de Tour of Holland nog een etappe geannuleerd, nadat een gezamenlijk peloton besloot in de remmen te knijpen.

Zo hebben de gebeurtenissen in de Ster van Bessèges er niet voor gezorgd dat de veiligheid er per se beter op is geworden. Eensgezindheid in het peloton lijkt er sindsdien wel steeds meer te zijn. Waar het erop lijkt dat instanties keer op keer weer steken laten vallen wat betreft veiligheid, is het misschien die eensgezindheid tussen renners die de hoop op een volledig veilige wielersport (in hoeverre dat mogelijk is) in leven houdt.