Wie hem de afgelopen de afgelopen jaren nog bezig zag, vroeg zich misschien af wat hij nog in het peloton deed. André Greipel was een wereldsprinter, maar trok zijn carrière zo lang door, dat hij nu afscheid neemt van de wielersport door de achterdeur. Enerzijds jammer, anderzijds de charme van een koersliefhebber pur sang.
André Greipel is een fenomeen, zo ver is wel duidelijk na een imposante loopbaan. Die begon in 2005 op continentaal niveau bij Team Wiesenhof, Greipel was toen 23 jaar. In 2006 mocht hij het al laten zien bij T-Mobile, in die tijd een grote ploeg in het peloton. Greipel won twee etappes in de International Rheinland-Pfalz Rundfahrt en kreeg al een volwaardig programma voor de kiezen. Zo debuteerde hij al in de Vuelta a España (waar hij na negen dagen afstapte) en stond hij aan de start van enkele Vlaamse klassiekers.
Dat Greipel één van de beste sprinters uit zijn tijd zou worden, kon niemand toen nog voorspellen. Die belofte loste hij eigenlijk in toen hij in 2008 voor Team High Road ging rijden, in 2009 en 2010 Team Columbia - HTC genaamd. Greipel trok voor het eerst naar de Tour Down Under en won in Australië vier (!) etappes en daarmee het eindklassement. Z'n doorbraak op het allerhoogste podium beleefde de Duitser later dat jaar in de Giro d'Italia, waar hij in de zeventiende etappe ploegmaat Mark Cavendish erop legde. Hij won in 2008 uiteindelijk veertien keer. In 2009 was hij vier keer de beste in de Vuelta a España, in 2010 andermaal één keer in de Giro.
Greipel breekt door in 2008, in dezelfde ploeg als Cavendish.
De motor was op gang en stopte eigenlijk voor lange tijd niet meer. Greipel werd een fenomeen in de sprints, eentje die er altijd stond in de grote rondes, als de hele wereld meekeek. Zo won hij van 2011 tot en met 2016 ieder jaar minstens één rit in de Tour de France, met 2015 als droomjaar. Greipel mocht toen maar liefst vier keer juichen, waaronder op de Champs Elysées. Hij deed dat inmiddels in de kleuren van Lotto Soudal, omdat er bij Columbia - HTC geen plek was voor Cavendish én Greipel. Zo kregen we plots battles tussen de twee ploeggenoten. Greipel als de grote bonk, alias De Gorilla, Cavendish als de kleine en felle kuitenbijter, alias Cannonball Cav.
Hoewel we Cavendish na de Tour de France van 2021 op een voetstuk plaatsten, tussen de groten van de wereld, heeft Greipel onder de streep meer zeges achter zijn naam staan. Cavendish verzamelde er 160 in zestien seizoenen, Greipel kan met trots met pensioen met 163 zeges in zeventien profseizoenen. Cavendish en Greipel kwamen elkaar volgens Procyclingstats in totaal vijftig keer tegen, Cavendish won negentien keer en Greipel acht maal. Daar zit dus wel het verschil; Cav leverde in de Tour de France met name nog net een beetje meer dan zijn eeuwige rivaal.
Greipel heerst in de Tour van 2015 met vier ritzeges.
In tegenstelling tot Cavendish bleef Greipel echter altijd ver verwijderd van dubieus gedrag. Geen diskwalificaties, opstootjes en gevloek, maar altijd die kenmerkende brede glimlach. Hij leek in z'n hoogtijdagen wel een beetje op de Duitse Rico Verhoeven: altijd blij en netjes, totdat hij in de ring verscheen, Dan vrat Greipel zijn rivalen meer dan eens met huid en haar. Want hij was altijd zo constant... In vijf Girodeelnames won hij altijd minimaal één etappe, zeven in totaal. In de Tour was hij elf keer de beste, in de Vuelta kwam het totaal op vier, allemaal behaald in de editie van 2009. Greipel won achttien (!) etappes in de Tour Down Under, hij won een shitload aan ritten en puntenklassementen in andere rittenkoersen en hij werd in 2013, 2014 én 2016 Duits kampioen op de weg.
Helaas voor Greipel stokte het, naarmate de jaren vorderden. Dat begon in 2017, in zijn voorlaatste jaar bij Lotto Soudal. Voor het eerst in jaren kwam hij er niet meer aan te pas in de massasprints in de Tour. Hij was wel snel, maar Marcel Kittel en Arnaud Démare kwamen hem als jonge broekies het leven zuur maken. Dat de etappezege in rit twee van de Giro d'Italia van 2017 de laatste grote ronde-ritzege van Greipel zou worden, kon niemand toen bevroeden. Dylan Groenewegen en consorten namen over en trapten simpelweg meer vermogen dan de Duitser, die natuurlijk ook niet meer beter werd. Het was vaak een pijnlijk gezicht: de nog altijd indrukwekkende spierballen van Greipel, weggedrukt op de tweede of derde rij van de sprints. Dat hij snel was, bewees hij nog wel in koersen zoals de Vierdaagse van Duinkerke en de Baloise Belgium Tour, daar waar de concurrentie net even wat minder stevig was.
Steeds vaker verslagen door de nieuwe generatie...
Nam Lotto Soudal na 2018 op het perfecte moment afscheid van hem? Waarschijnlijk wel. Want waar veel wielerfans op hun achterste poten stonden toen bekend werd dat Greipel weg moest, wist Lotto Soudal misschien al wel wat eraan kwam. Meer en meer jonge spurtbommen kwamen zich melden en dus richtte de Belgische formatie zich op Caleb Ewan. Greipel koos het voor hem totaal onbekend pad van Arkéa-Samsic, daar waar de weg omlaag eigenlijk werd ingezet. Eén ritzege, in de La Tropicale Amissa Bongo, meer zat er niet in. In de Tour de France was een zesde plaats op de Champs-Elysées het hoogst haalbare.
'Mijn instinct als sprinter is weg. Fysiek ben ik in orde. Als ik sprint op training, duw ik nog altijd dezelfde vermogens als in mijn beste tijd. Misschien ben ik te oud geworden', zo stelde hij in april van 2019 al. Die twijfels werden kracht bij gezet door de beëindiging van het contract van Greipel bij Arkéa, al na één seizoen. Er kwam nog één doorstart, nog één prachtige kans om z'n loopbaan nieuw leven in te blazen. Bij Israel Start-Up Nation keerde hij terug in de WorldTour, maar de start was vals met een schouderblessure na een crash in het voorjaar. Hij stond maanden buitenspel en liep eenmaal terug achter de feiten aan. De brul van De Gorilla zat er even niet meer in.
Nog één keer juichen in de Ruta del Sol.
De vraag wanneer Greipel nog eens ging winnen, werd vervangen door de vraag wanneer hij zou stoppen. Voor zo'n grote naam wilde iedereen een mooi pensioen, geen strijd op de derde rij. Toch verlengde hij zijn contract voor 2021, met de intentie om nog twee seizoenen door te gaan. Mooi afsluiten, zo luidde de boodschap. In april kwam hij daar echter op terug, het was mooi geweest na 2021. Alsof hij bevrijd was door die keuze, werden de maanden die overbleven een paar hele mooie. In mei won hij in de Trofeo Alcudia-Port d'Alcudia en plots ook in de Ruta del Sol.
Het bleek de laatste brul van De Gorilla. Hij haalde nog wel Parijs in de Tour, met een respectabele vijfde plek op de Champs-Elysées. Zijn tweede plek in de laatste etappe van de Tour of Britain - vlak achter een ontketende Wout van Aert - kon niet veelzeggender. De oude Greipel legde het daar een laatste keer af tegen de nieuwe generatie. Het was goed zo. Op je 39e tweede worden achter Van Aert, dan kun je met opgeheven hoofd je fiets opbergen. Het tekent de koersliefhebber in Greipel dat zijn toekomst wel gewoon in de wielerwereld ligt. 'Ik wil mijn ervaring doorgeven aan jonge talenten', zei hij eerder dit jaar. Dat is maar goed ook.
Houd je van wedden op sportwedstrijden? Check waar je vandaag op kan wedden!
Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)
Lees het artikel op de mobiele website