Column: Waarom stayeren snel verleden tijd is door diskwalificatie Eekhoff

Over het WK wielrennen in Yorkshire kan een boek worden geschreven, maar onder de streep blijft vooral de aanpak van het stayeren kleven. Mag je na een val of materiaalpech worden teruggebracht achter een auto en hoe lang? In plaats van coulanter te zijn, doet de UCI er goed aan in de toekomst nog harder in te grijpen.

Vooral in Nederland en België was het na het WK onderwerp van gesprek: In hoeverre mag je stayeren achter een auto? In bijna iedere koers zien we renners soms minuten lang tussen de auto's terugkeren naar het peloton. Vaak zijn ze daardoor snel terug op de plek waar ze moeten zijn. Zo dacht ook Nils Eekhoff via de auto terug te keren in de beloftenkoers bij het WK. Ook dat lukte, met zelfs een wereldtitel tot gevolg. Of nou ja, voor een kwartier dan.

Diskwalificatie zorgt indirect voor ommekeer

De hel barstte los, en terecht. De UCI strafte een renner voor iets wat bijna alle renners doen en al tig keren hebben gedaan. Terugkeren tussen de auto's mag wel, maar als je alleen bent, de camera op je gericht staat en in de praktijk hetzelfde doet, mag dat opeens niet? De UCI heeft zichzelf met het besluit om Eekhoff te diskwalificeren in een spagaat gebracht, want de kritiek was niet mild. Collega-renners merkten terecht op dat Eekhoff niets anders deed dan zij altijd gedaan hebben. Dit was kort gezegd niet fraai, vooral omdat het zo willekeurig leek.

En toch heeft de UCI met het besluit een richting gekozen die mij zeer bevalt. Het moment was raar, omdat het zo random was. Alsof ze besloten hadden om in deze beloftenkoers plots de regels te verscherpen. Maar door de beslissing om Eekhoff uit koers te nemen, kan de wielerbond ook niet meer terug. Iedere vorm van stayeren zal vanaf nu langs de meetlat worden gelegd door de wielerjournalisten en -fans, en terecht. Als er bij een volgend incident niet wordt gestraft, zal er nog meer kritiek komen. De UCI heeft er daarmee indirect voor gezorgd dat het stayeren nu echt moet aanpakken, of het dat nu wil of niet.

Stayeren volledig toelaten of volledig uitbannen

Door de diskwalificatie op het allerhoogste podium, voor het oog van de hele wereld, moet de UCI nu kiezen: Stayeren volledig toelaten of volledig uitbannen. Het grijze gebied dat er jarenlang was, zal snel zwart of wit moeten worden, omdat Eekhoff en consorten vanaf nu met een haviksoog zullen toekijken. Voor beide scenario's valt in dat opzicht wat te zeggen. Stayeren volledig toestaan zorgt ervoor dat renners veelal blijven waar ze horen in koers. Materiaalpech speelt minder een rol, de vorm van de dag des te meer.

Ikzelf ben echter van het andere kamp. Ik vind het belachelijk dat auto's en motoren zo'n grote rol spelen in een sport waar pech in de vorm van crashes en materiaal erbij horen. Eekhoff had pech en als hij niet op eigen kracht kon terugkeren, so be it. En dat geldt ook voor die twintig lekke banden van Romain Bardet in de Tour de France, een verkeerd gekozen plaspauze van een favoriet in de Giro of een val van een grote man in de Ronde van Vlaanderen. Kom terug op eigen kracht, of niet.

Boetes? Tijdstraffen!

In België wordt al langzaam een offensief gestart om stayeren toe te staan. Zo had Philippe Gilbert kunnen terugkeren op het WK en zo hebben we nooit meer gezeur. Ik stel juist voor dat we de benen laten spreken en daarmee het ploegenspel en de fietsers. Wielrennen moet wielrennen blijven en geen door motoren beïnvloed spel. Pech hoort erbij, soms zit het mee en soms zit het tegen. De UCI koos bij Eekhoff misschien een verkeerd moment, zo middenin het seizoen, maar mag per 1 januari 2020 aan de bak.

Boetes van 200 Frank voor stayeren? Nee, tijdstraffen, desnoods zoals in de Formule 1 na afloop in de uitslag. Hou iedereen in de gaten en bij langere tijd stayeren achter een auto de zweep erover. Bij iedereen, niemand uitgezonderd. Eekhoff was het jammerlijke slachtoffer van een strenge jury, maar juist zijn diskwalificatie kan en moet ervoor zorgen dat stayeren straks verleden tijd is. En mocht het grijze gebied toch blijven, dan verdient er meer één partij een diskwalificatie en dat is de UCI zelf. Hoge heren, bring it on! (foto: Sirotti)

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: redactie@indeleiderstrui.nl)