Column: De opmars van Thibau Nys is een dilemma voor het veldrijden

De zeventienjarige Thibau Nys zette de veldritwereld tijdens de Slag om Balenberg op zijn kop. Met een overschot aan techniek en explosief vermogen liet hij de gevestigde orde van het veldrijden in een unieke driekamp kansloos. De prestatie van de wereldkampioen bij de junioren deed mij dromen van nieuwe spannende duels in het veldrijden bij de mannen, maar het stemde mij tegelijk pessimistisch.

In de jaren 2010, 2011 en 2012 keek ik vaak uit naar het veldrijden. Een periode waarin meerdere toppers op een gelijkwaardig niveau zaten en veelal spannende duels uitvochten. Je had Sven Nys, Zdenek Stybar, Niels Albert en Kevin Pauwels die de zeges onderling verdeelden. Voorafgaand spraken ze wensen uit als: ik wil graag minimaal tien crossen winnen. Toen klonk het niet eens onrealistisch. Hedendaags zou je, als je geen Mathieu van der Poel heet, een grondige check krijgen van een psycholoog voor een soortgelijke uitspraak.

De jaren daarna veranderde er veel. Stybar werd vooral wegwielrenner, Albert haakte af met hartproblemen en Pauwels werd beetje bij beetje minder. Desondanks genoot ik nog meerdere jaren van het veldrijden. Met Van der Poel en Wout van Aert stoven er twee toptalenten naar de wereldtop, die in hun eerste jaren mooie duels uitvochten; zowel onderling als met Nys. De laatste stopte echter ook en hoewel Van Aert op meerdere WK's qua vermogen Van der Poel kon evenaren of zelfs overtreffen, had Van der Poel met zijn sublieme technische vaardigheden en zijn sprint in de andere crossen vaak de overhand.

Spanning is de essentie van sport

Waar de twee vedettes de buit de eerste jaren nog eerlijk verdeelden, sloeg de balans de laatste drie jaar nagenoeg volledig door naar Van der Poel. De spanning verdween en daarmee samen ook mijn interesse voor het veldrijden. Voor mij is spanning de essentie van de aantrekkelijkheid van een sport. Natuurlijk kan ik ook genieten van de overmacht en klasse waarmee toppers wedstrijden winnen. Maar na een keer of dertig, waarbij het crossgevoel regelmatig bij de winnaar ontbreekt, is bij mij de lol er wel vanaf.

Het veldrijden bij de mannen heeft weer strijd nodig. Je moet niet bij 99,9 procent van de wedstrijden vooraf weten wie gaat winnen, dat maakt het saai. Voor de één wat meer dan voor de ander. Zelf heb ik het idee dat het publiek bij de wedstrijden de laatste jaren ook afnam. Competitie drijft een sport naar een hoog niveau, qua presteren, maar ook qua aandacht van het publiek.

Vrouwen uithangbord veldrijden

Hoewel er bij het vrouwenveldrijden ook sprake is van eenzijdige dominantie, maar dan in de vorm van de Nederlandse nationaliteit, zijn er wel veel verschillende vrouwen die kunnen winnen. Zo haalden vooral Ceylin del Carmen Alvarado en Annemarie Worst, maar ook Yara Kastelijn en Lucinda Brand, afgelopen winter het beste in elkaar naar boven. Alvarado won dan wel de meeste en belangrijkste wedstrijden, ze werd wél gedwongen om tot het uiterste te gaan. Ik genoot dan ook veel meer van de cross bij de vrouwen dan bij de mannen, die ik buiten werktijd maar voor kennisgeving aannam.

Toch hebben we dit jaar bij de mannen ook positieve voorbeelden gezien. Er was echter alleen veel modder voor nodig. Toon Aerts liet in Ronse zien dat hij het grootmeester Van der Poel in de juiste omstandigheden lastig kan maken en hem zelfs kan verslaan. Het duel in het modderfestival van Namen was voor mij de mooiste cross van het jaar. Twee crossers die zo aan elkaar gewaagd waren, dat elk minuscule foutje gelijk werd afgestraft. Zulke crossen laten de échte klasse zien en doen het niveau van een Van der Poel veel meer eer aan dan een voorspelbare cross.

Focus op de weg Van der Poel en Van Aert maakt weg voor Nys vrij

De Slag om Balenberg gaf mij het optimisme dat er met Nys een nieuwe uitdager op komst is die het Van der Poel op zijn minst lastig kan maken in de toekomst. Dat heeft de sport nodig. Anderzijds zie ik door de alsmaar groeiende nadruk van Van der Poel en Van Aert op de weg wederom een nieuwe periode van eenzijdige overheersing, maar dan door Nys.

Mijn enthousiasme voor het veldrijden bij de mannen was de laatste jaren getransformeerd in onverschilligheid, het deed me nog weinig. Door de prestatie van Nys floreerde het voor even weer in volle glorie. Visioenen van bloedstollende slagvelden tussen Van der Poel, Van Aert en een jonge gretige Nys brachten mij in vervoering. Tegelijkertijd vreest de pessimist in mij weer voor een jarenlange eenzijdige dominantie. Het veldrijden verdient mijns inziens meer. (foto: screenshot Sporza)

Wilbert van der Velde