Column: De achterhaalde manier waarop de WK-selectie van België tot stand kwam

Greg Van Avermaet, Tim Wellens en Philippe Gilbert zijn ontgoocheld. Voor hen geen wereldkampioenschap wielrennen in eigen land. Minder dan drie weken voorafgaand aan die ene grote wedstrijd krijgen zij te horen dat ze niet van de partij zijn in Leuven. Te licht bevonden, niet in het geheel passen of om een andere reden: het is niet eens honderd procent duidelijk. Waarom moet het eigenlijk altijd op zo’n manier gaan in de sportwereld?

De afgelopen dagen is er al het nodige en het onnodige gezegd over de WK-selectie van België. Er kan eindeloos gediscussieerd worden wie er beter in vorm is dan wie, of wie een selectie meer verdient dan de ander. Waar we het echter amper over hebben, is de wijze waarop de selectie nu tot stand gekomen is: weinig transparant, last-minute en vol met tegenstrijdigheden. Er zijn genoeg redenen te bedenken waarom dit in de toekomst echt beter moet. Je hebt immers te maken met mensen. Zo horen ze ook behandeld te worden.

De ontgoocheling van Van Avermaet, Wellens en Gilbert is slechts een voorbeeld van een ritueel dat we veel meer voorbij zien komen. Ik noem bijvoorbeeld maar even het beruchte appje dat onze voormalig bondscoach Frank de Boer had voor Anwar El Ghazi in aanloop naar het EK voetbal dit jaar. De voetballer in kwestie werd in een schrijnend filmpje doodleuk geïnformeerd niet geselecteerd te zijn. Geen belletje, geen gesprek, niks. El Ghazi hield zijn rug recht, mogelijk ook doordat er een camera op geplaatst was. Het mag echter een dieptepunt genoemd worden in hoe je met de mensen omgaat die mogelijk voor je moeten presteren.

Hoe duidelijk was de selectie voor de renners?

En nu weer. Sven Vanthourenhout heeft van tevoren duidelijk gecommuniceerd dat de Benelux Tour nog bepalend kon zijn voor de selectie. Een eerlijk verhaal, zo zou je dat kunnen noemen. Al is het dat alleen wanneer je de renners om wie het gaat ook duidelijk maakt met welke criteria er gemeten wordt. Uit het interview van Wellens met Het Nieuwsblad maak ik op dat dit niet het geval is. “Hij had ook nergens een antwoord op”, citeer ik hem.

Op zich is het rijden van een goede Tour de France een degelijke basis voor het selecteren van een renner, maar hoe zwaarwegend was deze in de beslissing? Vierde worden in de Benelux Tour is kennelijk onvoldoende om nog verandering aan te brengen in de keuze, dus er lijkt weinig op tegen om die selectie ook al wat eerder te maken. Nu verval je in moeilijk uitlegbare keuzes: is een vierde plek in de Benelux Tour minder dan in de Deutchsland Tour? Hoeveel klasseverschil zit er tussen een derde en een vierde plek? Of nog moeilijker: wie past er beter binnen het strijdplan op basis van iets niet tastbaars als commitment?

Vanthourenhout vond dat hij ‘moeilijke gesprekken’ had moeten voeren om de renners het slechte nieuws te vertellen. Hij noemt daarbij Sep Vanmarcke en Oliver Naesen, die eveneens niet van de partij zijn. De moeilijkheid van dit soort gesprekken had hij naar mijn idee kunnen voorkomen. Duidelijke selectiecriteria (kan ook relatief bekeken zijn) of een eerdere beslissing, want timing is ook een belangrijk onderdeel van ontgoocheling. Het enige belangrijke is dat je moet weten waar je aan toe bent, dan snapt de andere persoon (ongeacht zijn status) dat waarschijnlijk ook beter.

Jumbo-Visma als lichtend voorbeeld

Als positief voorbeeld haal ik Jumbo-Visma aan. In feite is het kiezen van je renners voor een grote ronde niet heel anders dan wat de bondscoach moet doen voor het WK. Het enige verschil is dat je bij die laatste iets meer renners tot je beschikking hebt, zeker de Belgische bondscoach op een klassiek parcours. Jumbo-Visma maakt aan het begin van het jaar de ploeg voor de Tour de France bekend. Deze renners zijn erbij en daar hebben we vertrouwen in, luidt het dan. Het getuigt van een plan en daar word je als ploeg alleen maar beter van.

Waarom zou een selectie voor een WK niet al maanden van tevoren geregeld kunnen worden? Je kunt je team perfect op elkaar afstemmen qua doelen en samenhang, in plaats dat nu te moeten doen in een tijdsbestek van drie weken. Je kunt hierop tegen hebben dat je niet weet wie er precies in vorm is in het najaar, maar aan de andere kant: renners kunnen juist toebouwen naar een piek op het moment dat ze weten dat ze erbij zijn. Misschien zorg je er dus juist wel voor dat je renners béter in vorm zijn dan wanneer je ze eerst drie weken van tevoren laat strijden in een andere wedstrijd. Het zou nu beter zijn dat je daar piekt, zodat je jezelf kunt verzekeren van je startrecht op het WK. Dat lijkt me allerminst de bedoeling.

Mochten renners nog niet eens fysiek gebaat zijn bij meer zekerheid, dan zou je het ook nog van de mentale kant kunnen bekijken. Geen enkel mens vindt het leuk om zo’n klap drie weken op voorhand te krijgen. In een tijd waarin veel sporters opstaan tegen de mentale lasten van de sport, lijkt het me goed om ook eens hierover na te denken. Iemand die al niet geweldig in zijn vel zit, geef je op deze manier onnodig nóg een duwtje. Dat moet je voorkomen als sportbond.

Alleen Van Aert heeft zekerheid gekregen

Vanthourenhout noemt de keuzes die hij maakt in dienst 'van het geheel', maar dat waag ik om bovenstaande redenen dus te betwijfelen. 'Het geheel' stopt niet bij de acht renners die je selecteert. Ook de renners die je wel in het proces betrekt, maar niet selecteert zijn daar een belangrijk onderdeel van. De manier waarop je je keuzes maakt, moet om die reden ook bij hun belang aansluiten. Je kunt ze immers volgend jaar zomaar weer nodig hebben. Valse hoop zou voor mij althans geen goede stimulans zijn om het anders te doen.

Verder lijkt het mij dat ook veel ploegen het fijn zouden vinden om te weten of hun renners in het najaar zeker zijn van een plek op het WK. Mochten ze dat niet zijn, kunnen ze makkelijker andere doelen stellen in het najaar en op die manier nuttig van dienst zijn voor degene die hun salaris betaalt. De nationale selectie leent de renner bij wijze van spreken, dus zou je de uitlener daarover ook zo vroeg mogelijk moeten inlichten.

Gelukkig is er ook een lichtpuntje te vinden. Wout van Aert weet al lang waar hij aan toe is. Hij is kopman van de Belgische selectie en alles zal in het teken van hem staan. Dat vertrouwen doet hem volgens mij wel goed, getuige zijn optredens in de media. Nu zijn gelegenheidsploeggenoten nog: hij zal ze met de sterke concurrentie vast nog wel nodig hebben…

Door: Jannick van der Hooft - j.vanderhooft@indeleiderstrui.nl