Tourstart 2020 als doembeeld, renners rijden op rollen én Surrel-KOM's: hoe gevaarlijk is Giro-start in Albanië?

Vrijdag start de Giro d'Italia 2025 met een rit van 160 kilometer in Albanië, een land dat nog nooit eerder aangedaan werd door een grote wielerkoers. Voor de Albanezen - degenen die er van op de hoogte zijn althans - een hele belevenis, maar bij de verschillende wielerploegen geldt er toch wat twijfel over de Grande Partenza in het Balkanland. In de Leiderstrui deed na de ploegleidersvergadering op donderdagochtend een rondje.

Gehoord op de ploegenpresentatie in Tirana woensdag: 'Albanië, die had ik niet direct verwacht op mijn checklist', aldus Maikel Zijlaard. Tom Pidcock sprak over het ontbreken van het 'grote ronde-gevoel in een land zonder wielerhistorie', maar beaamde ook dat het het privilege is van wielrenner zijn dat je op plekken komt waar je normaliter niet gauw zal komen. Zo denkt ook Wout van Aert erover, die als graag reizend persoon bij de bekendmaking van zijn programma in januari al aangaf dat de Giro-start hem heel erg kon bekoren. Net even wat anders, weet u wel.

Toch zijn er ook kanttekeningen te maken. Zowel de eerste etappe in lijn als de tijdrit worden voornamelijk verreden in de hoofdstad Tirana, waar verkeersregels niet lijken te bestaan. Ondergetekende is blij dat hij nog leeft na een dollemans-taxirit vanuit het Visma | Lease a Bike-hotel naar het perscentrum en bij een gemiddeld rondje door de stad word je al gauw krankjorum van de veelal claxonnerende, inhalende en zwaar ongeduldige Albanese chauffeurs. Tirana heeft qua verkeersregels meer weg van een gemiddeld land in Zuidoost-Azië of Afrika.

Lees verder onder de foto!

Verkeer in Tirana is 'chaos ten top' 

Verkennen is dus een hele opgave voor de renners, al waagden enkele zich er toch aan. We citeren de Wereldreizigersclub: 'Als je zonder kleerscheuren kunt autorijden in Tirana, kun je overal autorijden. Het verkeer is de chaos ten top. Auto’s rijden met z’n tweeën, drieën of vieren naast elkaar op wegen zonder strepen, op rotondes gelden voorrangsregels niet en geldt het recht van de sterkste en het getoeter klinkt er non-stop. Autorijden in Tirana is voor onverschrokken automobilisten die het lef hebben met hun auto hun ruimte op de weg te claimen.'

Daarnaast is de kwaliteit van de wegen niet al te best en is het voor de ploegen zeer lastig om überhaupt tot in het centrum te komen met het materieel. Het hotel waar onder meer Visma | Lease a Bike, Soudal Quick-Step, Red Bull-BORA-hansgrohe, EF Education-EasyPost en VF Group-Bardiani bivakkeren ligt slechts tien kilometer van het centrum af, maar dit is toch al gauw een rit van dertig tot veertig minuten richting het drukke stadscentrum. Laat staan met een ploegbus. Voor de teams die in Dürres - de startplaats van vrijdag, op veertig kilometer gelegen - heb je het dan al gauw over meer dan een uur. Daar zitten onder meer Decathlon AG2R, Picnic PostNL, Jayco AlUla, Bahrain Victorious, Alpecin-Deceuinck en Israel-Premier Tech.

Lees verder onder de foto!

Red Bull-BORA-hansgrohe twee dagen op rollen

De organisatie heeft hier ook op ingespeeld door de ploegen alternatieve fietsroutes voor te stellen middels GPX, waar gretig gebruik van werd gemaakt. Al was het ook daar en toe opletten, daar de wegen in Albanië nogal wat verrassingen als putten en gaten kennen. Red Bull-BORA-hansgrohe besloot in eerste instantie om de risico's te beperken zelfs helemaal van de fiets te blijven, om uiteindelijk op donderdag wel te verkennen

Bij Visma | Lease a Bike besloten ze om woensdag met de bus naar een wat rustigere plek te rijden, van waaruit dan wel werd teruggereden naar het hotel. Op donderdag verkenden ze wel in Tirana zelf. De acht renners van de Nederlandse ploeg moesten wel uitkijken op de weg terug naar het hotel, waar je met de auto al van links naar rechts werd geschud door de aanwezigheid van de nodige gaten. Daarbij zijn de andere verkeersdeelnemers de aanwezigheid van de renners, of fietsers in het algemeen, ook niet echt gewoon.

Intermarché-Wanty liet de renners wel het parcours op, maar voor de ploegauto was het onmogelijk om het spoor van de renners te volgen. 'Om de veiligheid van de renners te waarborgen, leek het ons niet verstandig om het parcours op te gaan', sprak een ploegleider van een ander team. 'Stel je voor dat er wat voorvalt in het verkeer... dan moet je een reserve oproepen en dat is al lastig genoeg, wetende dat de start in Albanië is. Om van het materiaal dat je hier moet krijgen niet te spreken.'

Lees verder onder de foto!

Bernal heeft KOM op Surrel-klim in handen

Richting het einde van de middag kan er op vrijdag ook nog wat regen neerdalen over de renners in Tirana, maar hier zijn de verschillende teams niet bepaald bang voor. 'De wegen op die lokale ronde zijn prima, dus dat heeft de organisatie goed gedaan. Het is met regen mogelijk uitkijken voor brandstof op de weg. Ik denk spontaan aan de eerste rit van de Tour de France in Nice, mocht het gaan regenen', stelde een ploegleider. In die Tour werd de eerste etappe geneutraliseerd na valpartijen en spekgladde wegen en ging de rit uiteindelijk naar Alexander Kristoff.

De KOM op de vrijdag vermoedelijk beslissende Surrel-klim staat - tot donderdagmiddag althans, toen Bahrain Victorious en wat andere ploegen nog ging verkennen - overigens op naam van INEOS Grenadiers-coureur Egan Bernal en Lidl-Trek-renner Giulio Ciccone, die de 3,3 meest steile kilometers aan 5,3 procent afwerkten in iets meer dan zeven minuten. Al laten een groot deel van de favorieten zich - in tegenstelling tot hun ploegleiders, die per auto verkennen - dus níet zien op het parcours voor vrijdag.