Nieuwe Van der Poel en Van Vleuten staan op, maar Nederland wielerland heeft kopzorgen: 'Trainde met 2 tot 4 anderen'

Het Nederlandse wielrennen staat onder druk. Tenminste, als we de geluiden vanuit bijvoorbeeld Visma | Lease a Bike, betrokken journalisten zoals Thijs Zonneveld en analisten uit de wielersport mogen geloven. Dat Megan Arens en Michiel Mouris in Rwanda wereldkampioen tijdrijden bij de beloften werden en Mouris woensdag ook de EK-titel won... hoe is dat te rijmen met die bezorgde stemmen? In de Leiderstrui vroeg het de hoofdrolspelers.

De successen waren voor Nederland enorm de afgelopen jaren, maar voor hoe lang nog? Laten we het potentiële probleem eerst door Martin Truijens eens op papier zetten. De 47-jarige Nederlander stapte in 2024 in bij de KNWU als programmamanager talentontwikkeling, nadat hij jarenlang als succesvolle zwemcoach werkte met olympische gouden medaille-winnaars in binnen- en buitenland.

'Grote talenten zoals onze twee wereldkampioenen junioren zullen er in Nederland altijd zijn. Die moet je ook oppikken en goed begeleiden', begon Truijens. Daarom riepen NOC*NSF, de KNWU en Team Visma | Lease a Bike de topsportopleiding CyclingClassNL in het leven. Daar wordt met zogenaamde Talent Coaches geprobeerd de stap van toptalenten naar de wielertop te verkleinen.

'CyclingClassNL biedt die begeleiding, dus als je het talent hebt, je laat jezelf zien en je wordt opgepikt, dan is er heel veel mogelijk. Dan kun je worden opgeleid tot een wereldkampioen tijdrijden', zag ook Truijens. 'Maar in de bredere zin zit mijn zorg bij de wielerclubs en -verenigingen. De vijver wordt steeds kleiner, omdat steeds minder kinderen het wielrennen als sport kiezen.'

Lees verder onder de foto

Ook Megan Arens trainde slechts in klein groepje

Wat Truijens er maar mee wil zeggen: de KNWU en commerciële wielerploegen vissen de grote vissen nog wel uit de vijver, maar wat als die echt leeg raakt? 'Daar moeten we over nadenken, want kennelijk zijn andere sporten aantrekkelijker. En hoe gaan we dat aanpassen? We kunnen niet op de oude voet verder, het aantal renners moet stabiliseren en daarna groeien.'

Arens beaamde in een Frans hotel, met een bakje koffie in de hand, dat ook zij wel heeft gemerkt dat het wielrennen geen heel populaire sport is bij kinderen. 'Toen ik vroeger in de jeugd bij ZRTC Theo Middelkamp reed, was dat best een klein clubje. Dan trainde je in je eigen categorie met hoogstens twee tot vier anderen. Maar als je heel klein bent, ben je daar nog niet heel erg mee bezig.'

Truijens is dat wel en volgens hem kan de vijver alleen gevuld worden door stevige maatregelen. Hij ziet in Nederland vooral vrijwilligers en ouders die bij de jeugd energie steken in begeleiding. Mensen zonder kennis van zaken dus, en daar is de Nederlander dan ook naar op zoek. 'Mensen werven die kennis hebben en passie voor de wielersport. Maar daar zijn centjes voor nodig.'

En dat geld is er niet bij de wielerclubs, niet bij CyclingClassNL en niet bij de KNWU. 'Ik zou het liefst twintig mensen aanstellen, die fulltime in het land invloed gaan uitoefenen bij onder meer wielerclubs. Als je dat doet, komen mensen graag naar de club. En zo ga je weer groeien. Maar dat budget is er niet. In de top kunnen we het goed organiseren, maar daaronder is het pappen en nathouden.'

Lees verder onder de foto

Arens naar Picnic PostNL, Mouris naar Red Bull-BORA-hansgrohe

Dat CyclingClassNL z'n vruchten afwerpt, blijkt wel uit de situatie-Arens. Die werd daar begeleid en werd deze week aangekondigd als nieuwe aanwinst bij Picnic PostNL. 'Die kwamen vorig jaar voor het WK al naar mij toe. Ze zagen talent in mij en wilden mij helpen om de stap van de junioren naar de beloften en elite kleiner te maken, want die stap is best wel groot.'

Met een tweejarig contract gaat Arens in 2026 nu al de stap naar de WorldTour zetten. 'Ik hoop een ronderenster te worden, dat lijkt me heel mooi. Ik heb heel veel zin om eraan te beginnen, ook al is de stap naar de WorldTour zonder opleidingsploeg wel spannend. De ploeg heeft ook al wel gezegd dat ze van mij niet meteen verwachten dat ik overal om de prijzen mee ga doen. Ik mag wennen en leren.'

Mouris werd officieel nog niet gepresenteerd bij een nieuwe ploeg, maar het is een publiek geheim dat hij in 2026 bij de opleidingsploeg van Red Bull-BORA-hansgrohe aan de slag gaat. 'Het is nog niet officieel naar buiten gebracht, maar ik heb wel een ploeg. Ik word daar belofte, voor in ieder geval twee seizoenen. Daar heb ik voor getekend, om zo langzaam te groeien en nog te koersen voor de winst.'

Lees verder onder de foto

Weinig contact tussen junioren en elites tijdens WK of EK wielrennen

De talentenfabriek staat zodoende niet stil, ook de komende jaren heeft Nederland voldoende talent om op te bouwen. Mouris was woensdag in de EK-tijdrit voor junioren zo goed, dat hij zelfs bij de beloften de vijfde tijd zou hebben gereden. Bij de elite was hij top-vijftien geëindigd. 'In de tijdrit had ik een supergoede dag, met vermogens die ik echt nog nooit heb gereden', zei hij trots.

En dat na een trip naar Rwanda, waar de junioren het WK eerst niet zouden doen, maar later alsnog werd besloten om ze wel naar Afrika te sturen. Arens en Mouris werden er dus wereldkampioen tijdrijden. 'Het was een heel bijzondere ervaring, om daar überhaupt te zijn', aldus Arens, die in Rwanda in haar eigen bubbel zat, daar de junioren door een latere boeking in een ander hotel verbleven.

'Alleen na de tijdrit hebben we een keer in hun hotel gegeten en we hebben in een verkenning een keer samen gefietst. Verder lag het wel een beetje uit elkaar', zei ze over het contact met andere leeftijdscategorieën. Ook Mouris krijgt op deze leeftijd nog weinig mee van de elite-mannen, al stopt de elite-staf met training en begeleiding al wel veel tijd in de talenten. 'Je hebt niet superveel contact met de renners, al ligt dat soms ook net aan wie het is.'

'Het zou leuk zijn als dat contact er meer is. Met de beloften heb ik dat al wel meer, dus misschien dat als je belofte bent, je meer contact krijgt met de elite-categorie. Die is nu nog wel ver weg', vervolgde Mouris, die Mathieu van der Poel het liefste volgde als kleine Michiel. Arens keek op haar beurt graag naar Anna van der Breggen, Annemiek van Vleuten en Marianne Vos.

Lees verder onder de foto

Gaan Arens en Mouris ook voor de EK-wegtitel?

Zijn Arens en Mouris straks zelf de gezichten van het Nederlandse wielrennen? Atleten die de jongste jeugd aan het fietsen krijgen? Het zal een steuntje in de rug zijn, dus zullen Truijens en de KNWU ook hopen op meer EK-succes. Mouris won de EK-tijdrit bij de junioren, Arens werd vierde. 'Ik kon door de harde wind amper in de tijdrithouding liggen. Dat had ik niet verwacht', klonk de analyse.

Op vrijdag en zaterdag zien we de junioren en beloften nog een keer in actie. De beloften-vrouwen starten op vrijdag, met maar liefst zes Nederlanders aan de start. Daarbij zijn onder meer Nienke Vinke en Bodine Vollering. Arens krijgt daarna bij de junioren vrouwen gezelschap van vijf ploeggenoten. Mouris start vrijdagmiddag ook aan de zijde van vijf ploegmaats. De belofte-mannen zijn zaterdag aan zet.

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)