Renner van het Jaar (10&9): Roze wolken vallen hard en kers op prachtige bruidstaart

Het is december. De eerste oliebollenkramen duiken op, de kerstman staat te trappelen om Sinterklaas het land uit te schoppen en er kan weer gestemd worden voor de Top 2000. De wielerliefhebber ziet het met een gevoel van diepe leegte aan. Al ruim een maand geen wielrennen op de weg en nog bijna twee maanden wachten voor er weer gekoerst gaat worden. Maar december is ook de maand van eindejaarslijstjes. Daarom zet In de Leiderstrui in vijf delen de beste tien renners van afgelopen jaar op een rijtje. Dit is deel 1.

We geven meteen toe: u zult het misschien niet met alle namen en posities eens zijn. U zult renners missen en vast ook onbegrip hebben voor namen in deze top tien. Niet gek; 2019 was misschien wel het beste, leukste en verrassendste wielerjaar in het afgelopen decennium. Het was dan ook moeilijk om keuzes te maken. Maar deze renners hadden volgens ons het grootste aandeel in dit fantastische wielerjaar:

10. Wout van Aert

Hij kwam met veel heisa binnen bij Jumbo-Visma. De rechtszaak omtrent zijn contractbreuk met Sniper Cycling loopt nog steeds, maar het lijkt alsof WvA al een eeuw voor Jumbo-Visma rijdt. Iets anders dan geel-zwart staat hem ook gewoon niet meer. Van Aert kwam met veel heisa, maar ook met veel scepsis binnen. Hij werd zoek gereden door Van der Poel in het veld en moest het op de weg allemaal nog maar waarmaken.

Dat dééd hij dan ook. Een week na zijn eerste koers van het jaar herhaalde hij al een fantastisch kunststukje van een jaar eerder: derde in Strade Bianche. In die koers had hij zich een jaar eerder op fantastische wijze getoond aan het grote publiek. Hij volgde het op met een uitmuntende tweede plek in de E3. Qua uitslagen was de rest van het voorjaar niet per se denderend, maar hij maakte een fantastische indruk. Wat te denken van Parijs-Roubaix, waarin hij pech had, terug kwam, viel, weer terug kwam en vervolgens doodleuk in de finale met de besten mee aanviel?

Dat deed hij ook in het Critérium du Dauphiné, waar hij zich van meerdere kanten liet zien. Hij werd derde en tweede in de massasprint, waar hij enkel verloor van de écht grote kanonnen zoals Sam Bennett. Deze klopte hij echter gewoon in etappe 5, toen hij een prachtige massasprint won. Dat deed hij niet na de dag ervoor de hele concurrentie aan gort te rijden: Van Aert kon ook een zware, heuvelachtige tijdrit winnen.

De tijdrit winnen deed hij ook op indrukwekkende wijze op het BK. Al met al leverde het hem een selectie voor de Tour de France op. Jumbo-Visma was in de wolken en reed de sterren van de hemel. Van Aert maakte er onderdeel van uit in sprinttreinen en in het boren op kop van het peloton op het vlakke. Zijn eigen fantastische succes boekte hij in etappe 10, waar hij de derde Jumbo-sprinter werd die een sprint met een uitgedunde groep, maar wel met alle topsprinters erbij, wist te winnen na een gigazware waaierrit. De verbaasde en geïrriteerde kop van Elia Viviani zei alles, Ewan, Sagan en Matthews kwamen niet eens in de buurt.

Roze wolken. Ze zijn schitterend en genieten, maar het probleem is dat ze zo hoog zijn en dat áls je eraf valt, het ook hard is. Vraag maar aan Wout van Aert. Hij ging de tijdrit in Pau winnen, verwachtte men vooraf. Nog een paar bochten. ‘Scherpe bocht naar rechts, scherpe bocht naar rechts’, zei Mathieu Heijboer vanuit de auto in het oor, niet wetende dat het noodlot vijf seconden later zou toeslaan. Nico Verhoeven slaat de handen voor de ogen, Van Aert brult het uit van schrik, pijn en afschuw: ‘Aaah, Mathieu!’, klinkt het wanhopig. Een dranghek heeft zich op volle snelheid in het dijbeen van Woutje geboord.

In één klap was het wonderjaar van Van Aert voorbij. De beelden van het opengereten dijbeen en het bebloede spandoek op brandend asfalt blijven op het netvlies staan. Maar we vergeten vooral niet de beelden van Van Aert op een prachtige roze wolk, met een labeltje eraan: 2019, jaar van doorbraak.

9. Caleb Ewan

Dylan Groenewegen won het meest van het hele peloton, inclusief een Touretappe, waarin hij al een week gebutst op de fiets zat. Pascal Ackermann piste zijn territorium af bij BORA-hansgrohe en veroverde de harten van de wielerfans met zijn leuke interviews en grote glimlach, zelfs al lag hij in drie stukken na een harde val in de Giro. Elia Viviani won zijn eerste Touretappe en werd Europees kampioen. Maar toch is Caleb Ewan de beste sprinter van 2019.

Ewan maakte begin dit jaar een pikante en lastige overstap. Hij werd teleurgesteld door Mitchelton-Scott, waar hij al zijn hele carrière onder contract stond, omdat hij in een heel jaar geen enkele grote ronde mocht rijden. De broers Yates eisten alle macht op en de ploeg kon geen sprinttrein gebruiken in de missie om klassementen te winnen. Een klap in het gezicht van de kleine pocketsprinter, die al een ritzege in de Giro en de Vuelta op zak had. Vooral de niet-selectie voor de Tour gaf de doorslag in de beslissing de ploeg te verlaten.

In dezelfde periode kreeg ook André Greipel een klap in zijn gezicht. Acht jaar lang was hij de ploeg trouw geweest, elf Touretappes en vijf Giro-ritten had hij voor de ploeg binnengesleept, om een lachwekkend contractvoorstel te krijgen van Lotto-Soudal-CEO Paul de Geyter, die later dat jaar ontslagen zou worden. Ook hij maakte zijn vertrek bekend. Eén plus één is nog steeds twee en Ewan kwam bij Lotto Soudal terecht, waar hij levende legende André Greipel moest doen vergeten. Hij had zich geen beter debuut kunnen wensen. Hij boekte liefst tien zeges, waarvan acht op het allerhoogste niveau - Groenewegen deed dat vier keer -. Het begon al met een bizarre en ijzersterke zege op de Hatta Dam in de UAE Tour, waar hij heuvelbeesten als Roglic, Ulissi, Valverde en Mollema klopte.

Bij Lotto Soudal mocht Ewan wél grote rondes rijden en dat vertrouwen beloonde hij. Het duurde even voor hij won, want de eerste Giro-week was zwaar en Pascal Ackermann was niet te stuiten, tot in etappe 8. Na een lastige, heuvelachtige etappe werden Elia Viviani en Pascal Ackermann er in een schitterende spurt opgelegd. De oerkreet zei alles. Niemand wist dat er zóveel geluid in zo’n klein mannetje zat. Drie dagen later herhaalde hij het kunststukje in een spurt waar ook Démare zich nog in mengde.

Hij ging naar de Tour de France met een ‘ongezonde dosis stress’, verklaarde Ewan onlangs. De Australiër voelde de nalatenschap van Greipel meer dan ooit op zijn ranke schouders. Iedereen keek naar hem na de Giro. Dit was het hoogste podium. Hier stond de elite aan de start. De eerste Giro-week herhaalde zich: derde, derde, tweede en derde in de eerste tien etappes, maar geen enkele zege. Het zal toch niet? Gaat Ewan hier nu kraken onder druk? Weegt Greipel te veel?

Op de rustdag kon Ewan even resetten en het was precies wat hij nodig had. In Toulouse kwam de denkbeeldige middelvinger naar Mitchelton-Scott. Groenewegen kreeg de perfecte lead-out, Viviani en Sagan voerden pressie vanaf achteruit, maar in een werkelijk fenomenale millimetersprint met Groenewegen kreeg het duveltje uit Australië zijn revanche: zijn eerste Touretappe. Hij deed het nog eens dominant over in Nimes en als kers op een prachtige bruidstaart bekroonde Ewan zijn nieuwe huwelijk met een hattrick in de koninklijke sprint op de Champs-Elysees.

Ewan won niet de meeste etappes, was niet het dominantst, maar boekte wel de meeste gewichtige overwinningen van alle topsprinters. Bovendien deed hij iets wat onmogelijk was: Andre Greipel doen vergeten bij Lotto Soudal. Het iele mannetje is ijzersterk, lichamelijk en in het hoofd. Caleb Ewan is klein maar heel, heel fijn. (Foto: Sirotti)

Wie zijn volgens jou de beste renners van 2019? Laat het weten in de comments! Dinsdag volgt deel 2.

Marijn van den Berge (E-mail: marijn@indeleiderstrui.nl / Twitter: @Marijnvdberge97 )