Mtb-wereldkampioen Alan Hatherly nieuwe weg-sensatie? 'Voel me niet gerelateerd aan Van der Poel of Pidcock'

In het wielrennen hoef je niet vanaf je zesde op een racefiets te hebben gezeten, om een goede prof te worden. Renners van wereldklasse werden de afgelopen jaren van de ski-latten, uit een roeiboot of van de marathon-baan geplukt om het in de WorldTour te proberen. Alan Hatherly reed al jaren rond op twee wielen en mikt naast zijn carrière op de mountainbike nu ook op succes op de weg bij Team Jayco-AlUla. In de Leiderstrui sprak met hem, over zijn route, doelen, Tom Pidcock als voorbeeld en meer...

Hatherly is reeds 28 jaar oud, maar is als mountainbiker natuurlijk niet onbekend met een racefiets. Hij deed de laatste twee jaar al mee aan het Zuid-Afrikaans kampioenschap, als onderdeel van de opleidingsploeg van EF Education-EasyPost. Jayco-AlUla durfde het deze winter wel aan om hem een kans te geven in de WorldTour, want waarom niet?

De Zuid-Afrikaan kende de afgelopen weken een kickstart voor zijn Australische werkgever. Hatherly deed vijf dagen mee om rit- en eindwinst in de AlUla Tour, maar werd uiteindelijk zesde. Afgelopen vrijdag kroonde hij zich vervolgens wel tot Zuid-Afrikaans kampioen tijdrijden, terwijl hij twee dagen later in de wegwedstrijd elfde werd.

Op de mtb werd Hatherly afgelopen zomer nog derde bij de Olympische Spelen in Parijs, als eerste Afrikaan en niet-Europeaan in de Cross Country voor heren. In 2024 won hij in Mont-Sainte-Anne en Les Gets bovendien z'n eerste wereldbekerwedstrijden en daarmee het eindklassement van de Wereldbeker. Zijn wereldtitel op de mountainbike in Vallnord sprak echter het meest tot de verbeelding.

Lees verder onder de foto

Hatherly droomt van olympisch goud in Los Angeles

Kun je vertellen hoe jouw overgang van de mountainbike naar de weg precies is begonnen en waarom je dit wilde doen?

'Dat is eigenlijk al iets van twee jaar geleden. Ik wilde altijd al eens in de WorldTour rijden, omdat ik op de mountainbike het idee had dat ik tegen mijn plafond aan zat. Het was moeilijk om mezelf nog verder te ontwikkelen en als ik uit mijn comfortzone zou stappen, dacht ik verder te kunnen groeien. Helaas kreeg ik niet meteen de kans, maar na de Olympische Spelen kwam er wel wat interesse op gang. Hier hebben we een vier jaren-plan uitgerold, met als einddoel om goud te pakken op de Spelen in LA in 2028. Met enkele grote rondes in bijvoorbeeld 2026 en 2027 zal ik mijn niveau verbeteren.'

Wat zijn je doelen voor jouw wegcarrière?

'Ik zal mezelf eerst moeten uitvinden en moeten wennen aan de WorldTour-omgeving binnen deze ploeg. Ik zal het vanuit de start van race tot race bekijken en hoop dan aan het einde van 2025 al enkele keren top tien te hebben gereden. Dan kunnen we de boel verder aanscherpen richting 2026.'

Wat wordt het meest uitdagend, volgens jou?

'Dat zal ik eerst moeten ervaren, om dat goed te kunnen beantwoorden. Op dit moment moet ik voor comfortabel worden binnen de ploeg en in het peloton. Als ik net zo relaxt op de weg kan zijn als op de mountainbike, dan komt dat wel goed. Het wordt zaak om dat vertrouwen te krijgen, om op dezelfde manier rond te rijden.'

Wat voor type renner denk je te zijn?

'Volgens de team-analisten ben ik meer een punchy klimmer. Bij beklimmingen langer dan vijftien minuten kan ik finales rijden, maar ik ben nog een beetje een open boek. Ik wil mezelf ontdekken en mijn potentieel uitzoeken. Ik ben ook heel nieuwsgierig waar me dat gaat brengen.'

Denk je uit de weg dezelfde voldoening te halen?

'Op de weg zal het meer om geduld gaan, weten wanneer de koers begint en geen moment missen. Als je de finale haalt, dan is dat het leukste gedeelte. Daar haal ik waarschijnlijk de meeste voldoening uit, in de voorste groep zitten op het beslissende moment.'

Hoeveel heb je de afgelopen jaren eigenlijk al op de weg getraind?

'De laatste vier jaar is de weg altijd al een heel belangrijke voorbereiding geweest voor mijn mountainbike-seizoen, van september tot en met mei. Van mei tot en met juli was het op de weg altijd wat minder, maar dat wil ik graag verhogen, om zo ook aan het einde van het mountainbike-seizoen goed te zijn. Dat is het plan. Van januari tot en met mei ga ik vol gas op de weg, om daarna de transitie te maken naar de mtb. Dan rijd ik zes wereldbekerwedstrijden en het WK.'

Heb je droomkoersen waarin je dolgraag wil presteren?

'Dat zijn voor nu vooral de rittenkoersen van een week, daar denk ik te kunnen presteren. Ik weet niet hoe ik het in een grote ronde zou doen, dat staat in 2025 normaliter ook niet op m'n programma. Maar Romandië, Zwitserland... Dat zijn mooie wedstrijden om iets te proberen. Ook Strade Bianche lijkt me cool met al dat gravel. Misschien ben ik in zo'n race wel meer relaxt dan anderen, daar wil ik mezelf zeker uittesten.'

Tom Pidcock zagen we in 2024 de ene week op een mountainbike zitten en winnen, en de week later op een wegfiets stappen en winnen... Hoe kijk jij daar naar?

'Ik zou dolgraag zijn weg volgen, maar het is ongelofelijk moeilijk om in beide disciplines op hoog niveau te zijn. Je hebt eigenlijk één bepaalde richting nodig en op dit moment focus ik mezelf op de weg. Als ik het in 2025 goed doe op de mountainbike, dan is dat echt een bonus. Ik wil de transitie maken en mezelf geven voor deze ploeg, dus in 2027 zal de focus weer meer naar de mtb gaan. Tot die tijd zal dat een ondergeschoven kindje zijn.'

Je komt meer in Europa terecht door dit weg-avontuur?

'Dat deed ik de laatste twee jaar eigenlijk ook al, toen Andorra mijn thuis was tijdens het mountainbike-seizoen, vanaf april. Voor die tijd kun je door het weer niet in Andorra zijn en is het beter om in Zuid-Afrika te trainen in de zon. Maar ik zal met Jayco-AlUla overleggen wat mijn vaste uitvalsbasis wordt in Europa, in de maanden tot en met april. Dat zal iets meer in het Zuiden zijn.'

Lees verder onder de foto

Hatherly wil zichzelf niet vergelijken met Pidcock of Van der Poel

Waarom maak je er een vierjarenplan van?

'Omdat ik op die manier echt de tijd heb om naar het allerhoogste niveau te groeien op de weg, alvorens we de kers op de taart kunnen doen met de Olympische Spelen mountainbike. Het is een risico om naar de weg te gaan, als de Spelen een jaar later zouden zijn. Nu heb ik ook de tijd om dat risico te nemen en als het fout gaat, kun je altijd nog terug.'

Heb je nog een studie gemaakt van renners als Pidcock, Wout van Aert en Mathieu van der Poel, en hoe zij disciplines combineren?

'Niet echt, als ik eerlijk ben. Ik duik er gewoon blind in, want iedere renner is uniek en ieders race-dna is anders. Zij hebben bovendien al een langer verleden op de weg, dus ik voel me niet echt gerelateerd aan hen.'

Ze hebben jou binnen de ploeg nog niet vergeleken met bijvoorbeeld een Simon Yates qua cijfers?

'Nou, ze denken op basis van mijn output dus wel te weten dat ik een punchy klimmer ben, maar ik zal vooral op het juiste moment op de juiste plek moeten zijn. Je kan alle kwaliteiten hebben, maar als je op het beslissende moment achterin de groep zit...'

Heeft Jayco-AlUla een mountainbike-fiets voor je?

'Ik ga rijden voor de offroad-afdeling van Giant, als ik op de mtb zit.'

Denk je dat het wegwielrennen anno 2025 ook meer geschikt is voor renners die uit een andere discipline komen?

'Dat hoop ik wel, dat ik een nieuw voorbeeld kan zijn voor mountainbikers die het goed willen doen op de weg. Dat is moeilijker dan je denkt, want er zijn niet veel ploegen die geloven in de combinatie van weg en mtb. Als ik het kan, volgen anderen misschien wel.'

Waarom denk je dat ploegen terughoudend zijn in het combineren van weg en mountainbiken?

'Misschien ervaring, maar ook de leeftijd. Ik ben bijvoorbeeld al 28 jaar, dat is voor veel teams te oud. Maar veel mountainbikers willen eerst meedoen in de Wereldbeker en hun kans grijpen op een WK, voordat ze de overstap maken naar iets anders. Dat lukt niet als je 23 jaar bent, daar is mountainbiken te specialistisch voor. De meeste renners zijn tussen de 27 en 30 jaar, voordat ze iets bereiken en dan denken aan iets anders. En dan ben je vaak al te oud.'

Hoe kwam jij dan wél terecht in de WorldTour?

'Jayco-AlUla was geïnteresseerd, ze hebben mijn data bekeken, hebben al mijn wereldbekerwedstrijden op de mtb bekeken en geanalyseerd en daarna overtuigden ze mij ervan dat ik echt een goede punch heb en iets kan uitrichten op de weg. Wat ook helpt, is dat Nino Schurter zonder enige ervaring in 2014 al eens bij deze ploeg zat en dat ze hem rap in de top tien van etappewedstrijden brachten.'

Je reed door de jaren heen al wel wat op de weg in Zuid-Afrika. Hoe heb je dat toen ervaren?

'Daar genoot ik van, al was het echt lastig om zulke wedstrijden te winnen. Als ze weten dat je de sterkste bent, gaat echt niemand je helpen en vallen ze je overal aan. Die jaren zorgden echter wel voor vuur in mijn onderbuik om het te proberen op een hoger niveau.'

Denk je in 2025 al aan het WK in Rwanda op de weg?

'Dat zal heel erg van de selectie van Zuid-Afrika afhangen, en hoeveel renners we mee mogen nemen. Er zijn niet veel Zuid-Afrikanen in de WorldTour, ik denk dat Louis Meintjes en ik de twee belangrijkste namen zijn, als we twee startposities krijgen. Maar daar ben ik nog niet heel erg mee bezig.'

Nu ook het gravel-fietsen in opkomst is, ga je dat er ook meteen bij pakken?

'Nog niet, de weg alleen is al uitdaging genoeg voor mij. Gravelen is ook weer een heel andere sport, daar is ook echt een specifieke voorbereiding voor nodig.'

Maar Van der Poel en Gianni Vermeersch wonnen al op gravel, denk je niet dat jij dat ook kunt op bijvoorbeeld een WK?

'Misschien, al hebben die twee op de weg al wel bewezen dat ze enorme motoren hebben. Ik moet eerst bewijzen dat ik op de weg hetzelfde niveau kan halen, daarna denken we verder.'

Heb je nog bepaalde doelen, waar je in de komende jaren steeds wil staan in de hele ontdekkingstocht?

'Top tien in een rittenkoers van een week is mijn eerste doel, daar krijg ik tot en met mei al meer dan genoeg kansen voor. Als dat lukt, zal ik heel blij zijn.'

Bram van der Ploeg (Twitter: @BvdPloegg | e-mail: b.vanderploeg@indeleiderstrui.nl)