IDL Retro | De gebroeders Grabsch; geboren in de stad van verzet; dat kon geen toeval zijn

Duitsers en tijdrijden: het is al sinds de val van de Muur een mooi huwelijk. Jan Ullrich en Tony Martin zijn hier natuurlijk de exponenten van, maar in hun spoor rees ook de ster van oerharde stoempers als Michael Rich, Uwe Peschel en de gebroeders Grabsch. IDL Retro licht deze week de laatste twee uit.

Ralf Grabsch was de oudste van de twee, hij werd geboren op 7 april 1973 en viert donderdag dus zijn 49e verjaardag. Twee jaar later, op 19 juni 1975, zag broertje Bert het levenslicht in Lutherstadt Wittenberg, gelegen in Saksen-Anhalt. Dit stadje mag dan 'slechts' 45.000 inwoners hebben, het heeft een zeer rijke geschiedenis. En dat is niet alleen door de gebroeders Grabsch.

Nee, dat kwam door een andere man: de reformator Maarten Luther, bekend van de Reformatie, heeft hier een tijd gewoond en is hier ook zijn protestante stroming begonnen. Daar dankt Wittenberg, zoals de plek tot 1932 heette, ook zijn huidige naam Lutherstadt Wittenberg aan. De 95 stellingen van Luther zijn ook - volgens de verhalen - aan de steur van de kerk in Wittenberg genageld, waarna het verzet zich verspreidde over Europa.

Het verzet van Grabsch deed pijn aan de ogen

Bijna vijfhonderd jaar na Luther werd de stad opnieuw bekend vanwege het verzet: ditmaal had het echter niks met het Christendom te maken, maar met de simpelweg domme kracht die Bert Grabsch had op de fiets. De geblokte tijdrijder stond bekend om de ongelofelijke versnelling, verzet dus, die hij kon trappen op de tijdritfiets; het leverde hem in 2008 in Varese zelfs de wereldtitel in het tijdrijden op, maar vooral pijn aan de ogen bij de TV-kijkers. Want hoe kon je je knieën zoveel pijn doen?

Even terug in de tijd, want de Grabsch-broers waren eind jaren negentig één van de vele fietstalenten die boven kwamen drijven uit het voormalige Oost-Duitsland. Ze zijn van de generatie-Ullrich, maar bewandelden een ander pad. Waar Ullrich in een gespreid bedje terechtkwam bij Team Telekom, moesten de Grabschs het doen via Keulen. Ralf via het kleinere PSV Köln, Bert via Team Cologne.

Ralf zou uiteindelijk via Gerolsteiner nog wel bij Team Telekom/T-Mobile terechtkomen in 1999, terwijl Bert pas na het Ullrich-debacle in 2006 bij Duitslands grootste ploeg terechtkwam. In de tussentijd sleet hij de jaren bij Team Phonak. Opvallend: de twee reden, als broers, nooit bij elkaar in de ploeg.

Ontwikkeling broers loopt niet gelijk

Waar Ralf zich ontwikkelde tot een degelijke knecht met goede punch, werd Bert langzamerhand één van de beste tijdrijders ter wereld werd. Dit begon eigenlijk pas na zijn vertrek bij Phonak in 2007, toen hij na zijn Duitse tijdrittitel (op 32-jarige leeftijd) plots een lange tijdrit in de Vuelta op zijn naam schreef. Dit deed hij door gewezen specialisten als Denis Menchov en Stefan Schumacher voor te blijven.

Het jaar nadien, in 2008, koerste Grabsch bij Team Highroad aan de zijde van de jonge Tony Martin. Martin kon het rondmalen van een monsterverzet op die manier leren van de grootmeester, want dat was meteen het boerenjaar van Grabsch; in Varese klopte Grabsch tot verbazing van velen de Angelsasken Svein Tuft, David Zabriskie en Levi Leipheimer. Opvallend: broer Ralf hing twee weken daarna zijn fiets aan de wilgen.

Bert zag ondertussen dat mannen als Fabian Cancellara, Bradley Wiggins en ook landgenoot Martin hem voorbij zouden streven en verzette zijn zinnen: Grabsch ontwikkelde zich tot hardrijder in dienst van de sprinters, zegmaar de Tim Declercq van zijn generatie. Urenlang vlakke etappes kijken in de Tour was een garantie op het zien van Grabsch op kop.

Eind 2013 stopte ook Bert op 38-jarige leeftijd met koersen. Momenteel runt hij een fietsenzaak 'Radsport Bert' in Brandenburg, nadat hij daar naar toe verhuisde na een lang verblijf in Zwitserland. Ralf is bondscoach van de Duitse wielerbeloftes en ploegleider bij Rad-Net Rose Team.

Tom van der Salm (Twitter: @TomvanderSalm) | e-mail: t.vandersalm@indeleiderstrui.nl)